Op 6 augustus 1914, twee dagen na de inval van het Duitse leger in België, maakt ook Melsele zich klaar voor de nakende oorlog. Aanleunend tegen de Schelde situeert Melsele zich in de onmiddellijke nabijheid van het nationaal bolwerk van Antwerpen. Hierdoor heeft Melsele een belangrijke strategische waarde in de verdediging van de – nog niet volledig door pantserforten omsloten – Linkerscheldeoever. Omdat de veldwachters en nachtwakers van Melsele bij aanvang van de oorlog opgeroepen worden in het Belgische leger, roept de burgemeester van Melsele de hulp in van de burgerwacht en vraagt de gouverneur van Oost-Vlaanderen een vijftigtal geweren of andere wapens te leveren ten behoeve van de burgerwacht. De Melseelse burgerwacht, honderdvijftig man sterk en gekleed in blauwe kiel, patrouilleert in het dorp en probeert de openbare veiligheid te garanderen en een oogje in het zeil te houden.

In de maanden augustus en september 1914 eist de Belgische militaire overheid werkvolk op om te werken aan de versterking van Antwerpen op de linkeroever van de Schelde. Ondanks de grootschalige mobilisatie van strijdkrachten onder de mannelijke bevolking van Melsele worden toch nog zo’n 300 burgers (mannen tussen de 18 en 40 jaar) gemobiliseerd om de verdedigingswerken uit te voeren. Hun namen zijn opgeschreven in 42 lijsten die in het gemeentearchief van Beveren (deelarchief Melsele) bewaard worden. Tijdens de werkzaamheden aan de versterkingen en loopgraven in Melsele worden ook 25 woonhuizen afgebroken.

In Melsele is de Duitse bezetting een harde zaak. Begin januari 1915 blijkt al een tekort aan petroleum, wat vooral zeer nadelig is voor de vele blokmakers in de gemeente Melsele. Dat burgemeester ’s Heeren de ergste noden probeert te lenigen, blijkt ook uit zijn betrokkenheid bij het lokale Voedselkomiteit van Melsele, dat functioneert onder het Provinciaal Komiteit van Antwerpen. In mei 1916 wordt landbouw Louis Olieslager uit Melsele gearresteerd. Hij was vanwege de gemeentelijke overheid meermaals verzocht geworden om, net als andere landbouwers, graan en aardappelen te leveren tegen een vastgestelde prijs ten einde deze landbouwproducten te kunnen verdelen onder de noodlijdende bevolking. Daar boer Olieslagers de prijs niet hoog genoeg vindt, weigert hij de levering te doen en hoopt hij zijn landbouwproducten te kunnen slijten op de zwarte markt. Na drie huiszoekingen – de laatste met assistentie van Duitse soldaten – wordt de voorraad van boer Olieslagers ontdekt. Daarop worden de landbouwer en zijn twee zonen prompt aangehouden een naar de gemeentelijke gevangenis gevoerd, waarna ze naar Antwerpen worden overgebracht.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Net als elders worden de scholen van Melsele aangewend ter inkwartiering van Duitse soldaten. In de school en klooster van Onze Lieve Vrouw van Liefde (nu het OC Boerenpoort) nemen Duitsers hun intrek.
Wat de francofiele parochiepastoor van Melsele (Lamman) in zijn naoorlogse parochieverslag echter het meest tegen de borst stuit, is wel het feit dat de Franse taal in de hogere klassen van het onderwijs wegvalt ten nadele van het Nederlands.
Rond Allerheiligen 1918 worden een duizendtal gedeporteerden uit Evergem, Assenede en Ertvelde drie dagen lang opgesloten in de Onze Lieve Vrouwkerk van Melsele.

Burgemeester opgepakt

In december 1916 wordt burgemeester Jozef s’Heeren zelf door de Duitsers opgepakt omdat de gemeente er niet in slaagt tegemoet te komen aan het vooropgestelde quotum aardappelen dat door de Duitsers wordt opgelegd. Burgemeester ’s Heeren wordt opgesloten van 21 december 1916 tot februari 1917 op last van obstructie en wordt uiteindelijk veroordeeld tot het betalen van een administratieve boete van 1879 fr. Net zoals in Vrasene wordt de gemeente Melsele ook beboet voor de sabotage van telefoonverbindingen en een breuk in de ondergrondse elektrische leidingen.

Wijds zicht op de Dorpsstraat in Melsele (thans Sint-Elisabethstraat). Verder links in de straat staat de herenwoning van burgemeester Jozef s’Heeren, gekenmerkt door een extra verdieping en een witte gevel. Vandaag is er een restaurant gevestigd, genaamd s’ Heerenhuis (Gemeentearchief Beveren)