Mijn lieve René

Duizendmaal dank voor je lieve brief die ik enkele dagen geleden heb ontvangen. Ik wou onmiddellijk reageren maar helaas heb ik sindsdien nog geen minuutje voor mezelf gehad.
Het doet me heel veel verdriet te vernemen dat je kleine broertje ernstig ziek is. Laat ons hopen dat we heel snel positief nieuws over zijn toestand ontvangen. Ik heb een kaartje geschreven naar je mama via Holland; ik heb de goede zusters van Baarle-Hertog gevraagd het door te sturen. Ik voeg bij deze brief een Hollandse briefkaart. Misschien kan jij ze gebruiken? Stuur de kaart naar rue des claires 22 in B-H (1), ter attentie van zuster Julienne van het Heilig Sacrament – die me trouw schrijft – en als afzender vermeld je: Reneé Moretus, C.-straat 22. Het is beter je eigen naam niet te vermelden. Voeg aan het adres van je ouders in Antwerpen toe: (via Aachen). Misschien krijg je op deze manier een direct antwoord op al je vragen. Bovendien zullen ze ginder diep gelukkig zijn om je handschrift terug te zien!
Hoe jammer dat je ons niet kunt komen bezoeken, lieve René! Ik denk voortdurend aan jou en bid voor je!

Het leven dat wij hier leiden is opwindender en spannender geworden maar ook interessanter … Vorige week mochten we belangrijk bezoek ontvangen. Donderdag- en vrijdagmorgen werden we beschoten met obussen: de ene sloeg in aan een toegang tot het park en de andere bij het kleine klooster van de zusters. Helaas hebben we doden en gewonden te betreuren. Vrijdagnamiddag kregen we de eer de vader (2) te ontvangen van de persoon die we vorig jaar tweeëneenhalve maand te logeren hadden (3). Hijzelf was ook aanwezig. Allebei waren ze heel charmant en zeer lief voor de kinderen. De v. (4) heeft op zeer lovende wijze met ons gesproken. Je hebt er geen idee van hoe warm en eenvoudig hij is in de omgang! Bij zijn vertrek hebben François en Gitta hem een boeket rozen overhandigd. De K. (5) was zeer ontroerd. ’s Avonds is zijn aide-de-camps ons vanwege Z. M. (6) komen bedanken voor de onvergetelijke ontvangst die we hem op de L. (7) hebben gegeven.
Veel dorpen in de omgeving lopen leeg, de meeste buren zijn al vertrokken: de zusters van het Vogeltje die jij ook kent, vertrekken naar Saint-Jans-Capel (8). Indien het gevaar weer zou stijgen, zullen we enkele dagen in de kelders schuilen, maar momenteel is dat echt niet nodig.

Ik heb een briefje ontvangen van je broer Benoit met een foto die ik zeer geslaagd vind. Ik schrijf hem morgen. Besef je dat ik trots ben op jullie allebei? Jullie doen de naam Bergeyck alle eer aan en dat maakt me onbeschrijfelijk gelukkig. Ik bid tot God dat hij jullie allebei zegent en beschermt tegen alle mogelijke gevaren! Na de oorlog keren jullie allebei terug in de schoot van de familie, overladen met glorie en eer.

Ik omhels je innig, mijn lieve René,
tante Maria
(in haast)

Koning George V in overleg met zijn generaals in oktober 1915. Bron: http://www.forces-war-records.co.uk

Noten
Gravin Maria kan niet voluit schrijven, beducht als ze is voor de Engelse censuur. Ze gebruikt in deze brief meer afkortingen en omschrijvingen dan gewoonlijk:
(1) Baarle-Hertog
(2) de vader: koning George V van het Verenigd Koninkrijk (1865-1936)
(3) de Britse kroonprins Edward (1894-1972) diende tijdens de Eerste Wereldoorlog achter het front. Hij verbleef eerder, tussen mei en juli 1916 met het 14^de legerkorps op het domein van het kasteel de Lovie in Proven. Zie ook de brief van gravin Maria van 14 juli 1916.
(4) de v. of voluit de vader
(5) de K. of voluit de koning
(6) Z.M. of voluit Zijne Majesteit
(7) de L. of voluit de Lovie
(8) Saint-Jans-Cappel, net over de Franse grens